NIEUW
It Bites FD – Murder Of The Planet Earth
– Magdalena
Van “'Live' And Natural” (Tigermoth Records, 2025)

De gloriebezetting van It Bites was toch wel die van de jaren tachtig en begin jaren negentig, waaraan een eind kwam met de liveplaat “Thank You And Goodnight” in 1991. Zanger/gitarist Francis Dunnery was destijds de frontman en blikvanger van de Britse band. Hij was niet betrokken bij de doorstart die deze eeuw werd gemaakt met zanger/gitarist John Mitchell. Verrassend genoeg kwam Dunnery enkele jaren geleden met zijn eigen variant, It Bites FD, met een sterke bezetting waarin we naast zijn trouwe compaan, bassist Paul Brown, zowaar de van o.a. Camel en Tigermoth Tales bekende Peter Jones vonden én de virtuoze gitarist Luke Machin (o.a. Maschine, The Tangent) die te zelfder tijd ook opdoken in een gereviveerde Cyan-bezetting. Niet vreemd dat in 2023 een live-document van deze beztting verscheen op Cyan-voorman Rob Reeds Tigermoth-label. Een jaar later was er zowaar ook een studio-album met nieuw materiaal, “Return To Natural”. Blijkbaar was de voornoemde bezetting alleen vastgelegd voor dat ene tourtje want alleen Paul Brown bleef over, maar die kenden we dan ook al van voorgaande Francis Dunnery-soloalbums. Met de vaak bejubeld gitaristische kwaliteiten van Dunnery is het eigenlijk ook overdreven om óók virtuoos Machin aan boord te hebben. Voor de daarop volgende concerten was er wel een tweede gitarist in de persoon van Todd Edwards. Niets ten nadele van hem, maar die neemt een veel bescheidener rol in. Opvallendst in de line-up is de van Frank Zappa en Allan Holdsworth bekende drummer Chad Wackerman, die Dunnery al jaren blijkt te kennen. Dunnery legt in een op de Blu-ray aanwezig interview uit dat, toen hij bedacht dat hij wel een drummer met de stijl en kwaliteiten van Wackerman in de band wilde, hij de stoute schoenen aantrok en 'm gewoon belde. ...En Wackerman zei meteen 'ja'! “Return To Natural” bleek minder 'proggy' dan sommigen hadden gehoopt, maar het materiaal draagt wel degelijk de direct herkenbare Dunnery-kwaliteiten. Zijn toch nét wat eigenzinnige benadering van rock, songopbouw en (zang)harmonieën geven het nieuwe materiaal wel zeker een progressieve kwaliteit. Enkele van die nieuwe songs duiken nu op in de setlist van het nieuwe livedocument “'Live' And Natural”: 2 CD's en een Blu-ray, gestoken in een simpele, op The Who's “Live At Leeds” geïnspireerde hoes. “Magdalena” is misschien wel het prijsnummer, met een fraaie, lange gitaarsolo van de bandleider. Uiteraard ontbreken It Bites-fanfavorieten niet, zoals “Murder Of The Planet Earth” van het derde en laatste studio-album met Dunnery, “Eat Me In St. Louis” uit 1989. Voor deze twee songs hebben we vanavond gekozen.
Websites:
https://francisdunnery.bandcamp.com/album/live-and-natural-remaster
https://francisdunnery.com/
https://www.facebook.com/people/Francis-Dunnery/61566389074665/ .

NIEUW
Turtle Skull – Apathy
Van “Being Here” (Art As Catharsis / Copper Feast Records, 2025)

“Being Here” is het tweede volledige album van Turtle Skull. Het verschijnt vijf jaar na “Monoliths”, het debuut van deze uit Sydney afkomstige psychedelische popstonerrockband. In de begeleidende bio worden The Flaming Lips en Spiritualized als invloeden aangehaald, naast ons onbekende bands waarvan de muzikale uitingen onder de noemer psychedelische pop vallen te scharen. Daar waar deze Australiërs op hun eerste album nog duidelijk de wegen van stonerrock en doommetal bewandelden, laat deze opvolger Turtle Skull ook meer van de psychedelische popkant horen en we moeten zeggen dat het resultaat ons zeker aanstaat. Er is een vette knipoog naar de jaren zestig, middels in echo verzopen instrumentatie en galmende zang, zonder het stevige oude bandgeluid geheel te verloochenen. Deze samensmelting werkt goed en geeft het album naast het zware en logge dat stonerrock eigen is ook een zonnig en dromerig karakter. Dat maakt dat “Being Here” zeker wat aandacht verdient in ons programma. We hebben gekozen voor “Apathy”.
Websites:
https://turtleskullmusic.bandcamp.com/album/being-here
https://www.facebook.com/turtleskullmusic/ .

NIEUW / ACTUEEL
Crack The Sky - Madness On Comet Way
Van "The Baker Files" (Adobo Records, 2024)

In 1978, tijdens de voorbereidingen van de derde studioplaat "Safety In Numbers", verliet John Palumbo om creatieve redenen Crack The Sky. Palumbo werkte vervolgens aan zijn eerste solo-LP "Innocent Bystander", waarvoor hij in New York al ideeën had vastgelegd. Crack The Sky’s toenmalige manager Bobby Baker vond deze, alleen piano en zang bevattende demo’s onlangs terug en overhandigde ze aan gitarist Rick Witkowski, ervan overtuigd dat er potentie in zat om ze met de huidige Crack-bezetting te voltooien. Palumbo ging akkoord en dit leidde tot de eind vorig jaar verschenen, naar de manager genoemde "The Baker Files"-EP. "Madness On Comet Way" en "Family Man" stonden reeds op "Innocent Bystander", een door sessiemuzikanten als Lee Ritenour, Harvey Mason en Michel Columbier en met veel strijkersarrangementen gefabriceerde ietwat gladde popplaat. In nieuwe kaler gearrangeerde, langere CTS-versies komen Palumbo’s creaties beter tot hun recht, waarbij naast puntige dubbele gitaarriffs en hoekige ritmepatronen vooral de oorspronkelijke pianopartijen de hoofdrol opeisen. Niet zelden wordt eenzelfde melancholieke stemming opgeroepen als bij het ontroerende "Robots For Ronnie" van Crack The Sky’s debuut. On "The Balcony Tonight" heeft verder het vaudevilleachtige van het destijds door de groep bewonderde Queen, terwijl "All Those Lights" dezelfde kunstigheid uitstraalt als een Brian Protheroe-liedje. De weemoedige ballade "Sitting On Top Of The World" sluit deze aangename archiefbewerking in stijl af. Van "The Baker Files" hoort u nu opener "Madness On Comet Way". Overigens verscheen eveneens eind vorig jaar de eerste uitgebreide biografie over Crack The Sky geschreven door Tyson Koska. De auteur interviewde voor "All Things Crack ... Some Endure" nagenoeg alle betrokkenen over de totstandkoming van de band, de albums, individuele songs en de teksten. Nog meer nieuws: op 20 juni komt "Crack The Sky: Live 1st Album 50th Anniversary" op CD uit, een in maart tijdens drie concerten opgenomen registratie van de uitvoering van het iconische debuutalbum.
Websites:
https://crackthesky.com/
https://www.allthingscrack.com/
https://www.facebook.com/officialcrackthesky/ .

NIEUW
Actionfredag - Dalai Lama's Five-Dollar Mamas I
- Planet Bygningsetaten
Van "Lys Fremtid I Mørke" (LP: Diger / CD: áMARXE, 2024)

Een paar maanden geleden schonken we voor het eerst uitgebreid aandacht aan Actionfredag. We constateerden dat het eigenzinnig kwintet (2 x gitaar, bas, toetsen, drums) zich laat bijstaan door een flinke rij gasten uit bevriende, eveneens Noorse bands als MEER, Panzerpappa en Jordsjø. Met hun zang en partijen op blaasinstrumenten, viool, harp voegen die net even dat bijzondere accentje toe aan de al niet misselijke muziek. De uitbundig swingende prog laat ontegenzeggelijk invloeden horen van de grote namen uit de Britse Canterbury-scene: Hatfield And The North, Caravan en National Health. Actionfredag voegt daar wel jeugdige energie aan toe die aanstekelijk werkt. Ja, er komt complexe muziek voorbij, maar zonder dat het in oeverloos gefröbel vervalt, want het vijftal weet ook pakkende melodieën te schrijven. Toen draaiden we muziek van het al zo fraaie debuut "Turist I Eget Liv" uit 2023. De destijds al aan u beloofde opvolger, het afgelopen december verschenen "Lys Fremtid I Mørke" (vertaald "Een Stralende Toekomst In De Duisternis") is niet minder dan schitterend. Door de flinke dosis King Crimson in de openingstrack lijkt een afwijkende weg te zijn ingeslagen, maar daarmee zet Actionfredag ons even op het verkeerde been. Wat volgt is een prachtige reeks tracks die binnen hun bescheiden lengte genoeg wendingen in zich hebben om zelfs de grootste ADHD-er bij de les te houden. En dat alles zonder dat het geforceerd klinkt. We kiezen allereerst voor “Dalai Lama's Five-Dollar Mamas I” gevolgd door “Planet Bygningsetaten”.
Websites:
https://amarxe.bandcamp.com/album/lys-fremtid-i-m-rke
https://www.facebook.com/actionfredag/ .

40 JAAR / LIVE-TIP
IQ – Outer Limits
Van “The Wake” (Sahara Records, 1985 / Giant Electric Pea, 1994)

We zijn gek op jubilea en dan kunnen we zeker het feestje rond de “The Wake” niet overslaan. Dit tweede IQ-album werd op 10 juni jongsleden namelijk 40 jaar oud. “The Wake” blijft een van dé klassieke albums van de Britse band en veel neoprogfans van de eerste generatie hebben IQ met dit album leren kennen. In de tweede helft van 1984 en het begin van 1985 werd er gewerkt aan de nummers, die ook live al werden uitgetest, waarna in april en mei van dat jaar de daadwerkelijke opnamen plaatsvonden in de Londense Falconer Studios. De groep had toen echt een eigen geluid gevonden, dat hier donker en vaak claustrofobisch aandoet, waarbij de aanzwellende zware Mellotron-partijen van Martin Orford en het priemende gitaarspel van Mike Holmes goed aansluiten bij de soms morbide teksten van Peter Nicholls. Tussen deze vaak vrij ondoorgrondelijk teksten vinden we bijvoorbeeld een nummer over levend begraven worden. “The Wake” werd juli 1985 met trots gepresenteerd tijdens twee uitverkochte shows in de Londense Marquee, na een tournee met Wishbone Ash. Maar lang hield die zonnige tijd voor deze bezetting niet aan, want Nicholls besloot vlak na deze shows op te stappen, waarna de promotie van het album stil kwam te liggen. In meer dan 30 jaar Xymphonia hebben we nog nooit het openingsnummer in studioversie laten horen. Daar brengen we vanavond verandering in! IQ komt op zaterdag 23 augustus naar het Progdreams-festival in Poppodium Boerderij in Zoetermeer en zal daar een speciale set rond het album “Frequency” spelen. En op 13 december zal de traditionele Xmas Bash in diezelfde zaal plaatsvinden.
Websites:
https://www.iq-hq.co.uk/
https://www.facebook.com/IQHQLive/ .

PRIVATE MUSIC REPRISE
Ponder, Sanford - Tigers Are Brave
Van "Tigers Are Brave" (Private Music, 1986)

Vorig jaar presenteerden we in Xymphonia een mini-special over het Private Music-label. We vertelden toen het volgende verhaal:

Peter Baumann verliet in 1977 Tangerine Dream na betrokken te zijn geweest bij wat door velen als het beste werk van Tangerine Dream wordt beschouwd: de albums “Zeit” (1972) tot en met “Encore” (1977), met daar tussenin de albums “Atem”, “Phaedra”, “Rubycon”, “Ricochet” en “Stratosfear”. Na een korte solo-carrière verhuisde hij naar de Verenigde Staten om vervolgens in 1984 zijn eigen label te beginnen: Private Music. Het muzikale landschap was behoorlijk veranderd sinds zijn jaren bij Tangerine Dream en binnen de elektronische muziek waren er volop ontwikkelingen. Private Music was bedoeld om 'new instrumental music' uit te brengen, maar kreeg met name in de V.S. al heel gauw het label 'new age' aan zich hangen. Sommige albums van, bijvoorbeeld, de Griek Yanni vielen ook zeker in die categorie, maar veel vroege releases op Private Music waren toch wel een stuk avontuurlijker en lieten een vernieuwende mengvorm horen van elektronische muziek, jazz en wereldmuziek.

De special wakkerde ook bij ons weer de nieuwsgierigheid aan en dus besloten we op zoek te gaan naar meer CD-versies van albums op Private Music. En zo vonden we een gaaf exemplaar van het in 1986 uitgebrachte "Tigers Are Brave" van Sanford Ponder. In aflevering 240 hadden we al eens het titelnummer van deze plaat van LP laten horen, vanavond volgt een reprise van CD. Ponder had in 1985 voor het label al het ambient solowerk "Etosha - Private Music In The Land Of Dry Water" vervaardigd. Voor "Tigers Are Brave" werkte hij echter samen met musici als Jerry Goodman, Steve Reid, Brandon Fields en Chuck Findley. Dit leverde een breder gearrangeerde sound op die meer naar de New Music-stijl van het label neigde. Ponder was een van de eerste muzikanten die in het digitale domein werkte en als zodanig als operateur van de revolutionaire Fairlight Computer Music Instrument in dienst voor artiesten als Nile Rogers en de band Psychedelic Furs. Met de band Botanica maakte hij vervolgens albums gebaseerd op zogenaamde fractals, terwijl hij met onder anderen Pat Mastelotto en Steve Ball de formatie Prometheus vormde. Tegenwoordig werkt hij echter in de medische wereld.
Websites:
https://en.wikipedia.org/wiki/Private_Music
https://www.discogs.com/label/10447-Private-Music
https://www.allmusic.com/artist/sanford-ponder-mn0000833271
https://www.steveball.com/prometheus/ .

ALBUM VAN DE MAAND JUNI
Squeaky Feet - Generica
Van "Cause For Alarm" (eigen beheer, 2023)

Voor het Album van de Maand juni gaan we iets terug in de tijd. In iO Pages nummer 190 van februari 2024 gaf wijlen John Bollenberg een Vette Krent aan "Cause For Alarm", het half november 2023 verschenen studiodebuut van Squeaky Feet. Dit uit oud-studenten van het Berklee College Of Music bestaande combo zou je gezien de overvloedige hoeveelheid live-albums op de Bandcamp-pagina tot de jambands kunnen rekenen, maar daarvoor zitten de composities veel te ingenieus in elkaar. Bollenberg noemde in zijn recensie acts als Zappa, Umphrey McGee, Phish, Happy The Man, Dream Theater en Brand X als vergelijkingsmateriaal en dan weet u het wel: deze band is niet echt één op één met een andere band te vergelijken. We zouden ze een meer rockende variant van Snarky Puppy kunnen noemen, maar die gedachte wordt wellicht te zeer ingegeven door de aanwezigheid van de gitarist van die populaire jazzproggroep, Mark Lettieri, in "Tunnel Vision". We hadden dit album vorig jaar ook al in de smiezen, maar gezien de hoge verzendkosten en VAT-gedoe heeft het enige tijd geduurd voordat we "Cause For Alarm" aanschaften. En direct bij de eerste beluistering van de CDr kunnen we "BoBo" helemaal gelijk geven. Wat een overvloedige (79 minuten) muzikale weldaad! De tussen de vier en elf minuten klokkende composities worden gekenmerkt door talloze tempo- en stijlwisselingen, korte virtuoze solo's, prima zang en heerlijk samenspel, waarbij constant de toegankelijkheid voorop staat. We draaiden in oktober vorig jaar al eens een stuk van de plaat, terwijl "Cause For Alarm", mede door een nummer 1-notering van Xymphonia-lid René, een gedeelde vierde plek in onze gezamenlijke jaarlijst over 2024 innam. Maar aangezien we de band nog wat meer willen promoten, hebben we de plaat tot Album van de Maand juni gekozen. Hoewel we tot nu toe vooral langere stukken van "Cause For Alarm" hebben gedraaid, bevat de plaat ook compacte stukken, zoals het energieke "Generica" dat we voor vanavond hebben uitgekozen.
Websites:
https://squeakyfeet.bandcamp.com/album/cause-for-alarm-2
https://www.squeakyfeetmusic.com/
https://www.facebook.com/squeakyfeetmusic .

PRODUCED BY / BOEKTIP / VERWACHT
Belafonte, Shari – Weeping Like The Rain
Van “Shari” (Metronome Musik, 1989)

Over twee weken verschijnt “Son Of Glen”, het nieuwe album van Jakko M. Jakszyk. De titel verraadt al dat zijn eigen bijzondere levensverhaal opnieuw een thema is. De gitarist/zanger/producer is namelijk vlak na zijn geboorte in 1958 geadopteerd door de naar Engeland gemigreerde Pool Norbert Jakszyk en zijn van oorsprong Franse vrouw Camille. Pas in de jaren tachtig kwam hij in contact met zijn echte moeder, een Ierse die inmiddels naar de VS gemigreerd bleek. Nóg weer veel later ontdekte hij dat zijn vader een Amerikaanse piloot was, die eind jaren vijftig was gestationeerd in Groot-Brittannië: de Glen uit de albumtitel. Dit alles valt te lezen in de autobiografie “Who's The Boy With The Lovely Hair? – The Unlikely Memoir Of Jakko M. Jakszyk”. Maar de 377 met veel vaart, een kunstige spanningsopbouw én waar nodig wat humor geschreven pagina's verhalen over véél meer dan dat. Al vroeg in zijn jeugd bleek Michael (vandaar dus de M.; Jakko is de bijnaam die hij als kind al van zijn voetbalvrienden kreeg) vele talenten te bezitten. Het had zomaar gekund dat we 'm vooral als voetballer of acteur hadden gekend. Zijn fascinatie voor de meest complexe progressieve rock begon echter al in zijn vroegste tienerjaren (toen zijn maten vooral naar glamrock luisterden) en was de motiviatie om zich te bekwamen als gitarist. En in die hoedanigheid viel hij al snel op, maar een solocarrière kwam maar niet van de grond. Als sessiespeler en producer pakte hij vervolgens allerlei klussen aan en ontmoette hij vele grootheden, tot Michael Jackson en David Bowie aan toe. Jaren later kwam hij met zijn beste vriend Gavin Harrison terecht in wat al sinds zijn vroege tienerjaren een van z'n favoriete groepen was: King Crimson. Dit alles is smakelijk door hemzelf opgetekend, waaruit blijkt dat hij óók een talentvol schrijver is. Al lezende probeerden we de aangestipte albums er ook bij te beluisteren. Soms was dat gemakkelijk, want zo bleek onze 'sponsor' de Muziekbank een paar jaar geleden bijvoorbeeld het deels door Jakszyk geproduceerde en ingespeelde tweede album van Shari Belafonte (inderdaad, de dochter van Harry) in de collectie te hebben. Voor dit album was een flink budget gereserveerd en mocht hij in Los Angeles zelf de benodigde musici kiezen. Het label Metronome vroeg iets in de stijl van de toen erg populaire Sade. Als drummer koos hij níet Jeff Porcaro of Vinnie Coialuta, maar liet hij zijn maat Harrison overkomen uit de UK. Die mocht vervolgens de bassist van dienst kiezen, waarna diens favoriet John Patitucci werd ingehuurd. Hun beider liefde voor Weather Report was de reden dat ook percussionist Alex Acuna werd gevraagd. Op het eindresultaat prijken zes van zijn producties, waaronder twee nummers die daarnaast door Jakszyk zijn geschreven. Wij kiezen “Weeping Like The Rain”, vooral ook om de flinke ruimte voor een herkenbare gitaarsolo die hij zichzelf geeft. Zo valt er op dit album, tussen (deels door anderen geproduceerde) reggae- en soulcovers, ook van fraaie progressieve pop te genieten.
Websites:
https://en.wikipedia.org/wiki/Shari_Belafonte
https://www.facebook.com/jakkomjakszyk/
https://insideoutmusic.bandcamp.com/album/son-of-glen-24-bit-hd-audio
https://kingmakerpublishing.com/jakko-m-jakszyk/ (alles over de genoemde autobiografie).

SPECIAL & NIEUW + INTERVIEW

Foundation, The – Ses Lunettes Noires
– Rubberband
– Omega
Van “Relations” (Xymphonia Records, 2025)

Vaste luisteraars herinneren zich misschien nog dat twee jaar geleden Ron Lammers en Rinie Huigen te gast waren ter gelegenheid van het verschijnen van “Mask : A Fairy Tale Of Real Life”, het debuut van The Foundation. Lammers kenden we natuurlijk als oprichter van dit programma, alsmede van Xymphonia Records en als onvermoeibare promotor van symfonische rock. Dat hij ook zélf muziek kan maken, dat was nieuw voor ons. “Relations” maakte hij samen met (ex-)leden van Cliffhanger, Knight Area en Autumn en de plaat viel zeer in de smaak bij liefhebbers van warme neoprog. En dus kon een vervolg niet uitblijven. Dat is er nu in de vorm van “Relations”, dat met praktisch dezelfde ploeg muzikanten is gemaakt, waaronder dus Huigen en Gijs Koopman (Cliffhanger, Knight Area), Mark Smit (Knight Area), Jens van der Valk en Jan Grijpstra (beiden van Autumn). “Relations” is een conceptalbum, over relaties in de brede zin van het woord, van ons als mensen met allerlei soorten partners en omgevingen. Net als “Mask” is “Relations” verpakt als een zeer verzorgd mediabook met bijzonder fraai artwork, opnieuw van de hand van Douwe Fledderus.

Vanavond zijn Ron, Mark en Douwe te gast om te vertellen over het album en vooral ook om samen te luisteren naar muziek van “Relations”. We hebben daarbij gekozen voor “Ses Lunettes Noires”, waar een bijzonder verhaal aan vast zit. Het betreft hier een Franse tekst van ene Hugo Asensio, op muziek van Mark Smit. Van horen we graag wie die Asensio is en de reden dat deze tekst gebruikt is. Vervolgens “Rubberband”, een tekst van Smit met muziek van Lammers. Het nummer is voor laatstgenoemde erg persoonlijk en we willen natuurlijk weten waarom en wie de Nienke is aan wie het is opgedragen. In het slotstuk “Omega” (inderdaad, de opener heet “Alpha”) komt alles samen. De meeslepende zang van Smit wordt daarbij ondersteund door een warm en vol neoproggeluid met fraai gitaarspel van Huigen en Van der Valk, weelderige toetsenpartijen Lammers (en soms Koopman) en ook veel ruimte voor de Moog Tauruspedalen van bassist Koopman, gestut door de drums van Jan Grijpstra. Extra kleur geven de fluitbijdragen van Judith van der Valk en de viool van Masaki (“Makkie”) Shimakawa, die beiden spelen in de popfolkband Idris.

Websites:
https://www.thefoundationproject.nl/
https://thefoundationproject.bandcamp.com/album/relations
https://www.facebook.com/TheFoundationProject .